Zbliżają się Święta Wielkanocne i zaraz potem majówka. Jeśli zostało Wam parę jajek to przedstawiam Wam kolejną propozycję eksperymentu i zabawy.
Jajka są symbolem Świąt Wielkanocnych, a dodatkowo kształt jajka tłumaczy jak mogła powstać m.in. Katedra Notre Dame! ⛪

Czy można chodzić po jajkach?

Materiały potrzebne do eksperymentu:

• 20 jaj w zgrzewce lub dwie zgrzewki po 12 jajek. Jajka mogą być surowe lub ugotowane. Przy surowych jajkach będzie większe wyzwanie. 🙂

Poruszane zagadnienia:

• Siła nacisku
• Krzywa łańcuchowa

Jak wykonać eksperyment?

Wystarczy ustawić 20 surowych jajek równo w rzędzie. Wszystkie powinny być postawione „ostrą” częścią do góry. Jajka powinny być podobnej wielkości. Następnie, jak na filmie, należy powoli i delikatnie na nich stanąć. Potem proszę spróbować zrobić 1, 2 przysiady, skłony, kto co woli. Jajka powinny utrzymać nasz ciężar. 🙂 I … ? ALE JAJA! Jaja są nadal całe! A jak było u Was?

Czy można tak stanąć na surowych jajkach, żeby się nie zgniotły?

Owszem, można stanąć na jajkach, a one nie zgniotą się. Pomimo tego, że jajko kojarzy się nam z kruchością, a dokładniej jego skorupka, która jest zbudowana z kruchego i cienkiego materiału, jajko nie zgniata się i nie pęka. Taką „moc, siłę” jajko może zawdzięczać dzięki swojemu kształtowi. Jest on kopułowaty i podobnie jak w przypadku łuków sufitowych w budynkach jest bardzo wytrzymały na nacisk. Przy takim kształcie siły działające z góry, rozkładają się równomiernie na całą powierzchnię sklepienia. Dzięki temu ryzyko rozbicia czy pęknięcia jajka znacznie się zmniejsza, ponieważ punktowy nacisk, który jest wywierany na nie zostaje mocno zredukowany. Taki kształt sprawia, że skorupka jajka nie ulega rozciąganiu ani rozpychaniu. Skorupa jedynie jest ściskana ale nie pęka ponieważ jest zbudowana z twardego materiału.

Krzywa łańcuchowa – dlaczego można stanąć na jajkach i ich nie zgnieść?

Już setki lat temu inżynierowie znali zasadę wytrzymałości łuku na duże obciążenia. Wiedzieli, że krzywa łańcuchowa jest najlepszym kształtem łuku, który zapewnia najkorzystniejszy rozkład wagi. Jajko po swojej bardziej ostro zakończonej stronie ma właśnie ten typ krzywej. Jest ona idealnym kształtem, który pozwala wytrzymać duży nacisk pod warunkiem, że jest on skierowany nie na środek jajka lecz na jego wierzchołek.

To dlatego kura może wysiadywać jajka bez ryzyka ich uszkodzenia. My, dzięki tej wiedzy,  możemy podziwiać np. łukowe sklepienia kościołów i katedr, które przetrwały setki lat.

Jajko jednak nie było natchnieniem inżynierów w tej materii. Do takich przemyśleń raczej sprowokował ich swobodnie wiszący łańcuch zawieszony pomiędzy dwoma podporami. Stąd też zapewne wzięła się nazwa „krzywa łańcuchowa”.

Inny powód udanego eksperymentu to to, że staliśmy na kilku jajkach. Dzięki temu nasz ciężar, masa naszego ciała, była rozłożona równomiernie na większej ilości jajek czyli na większej powierzchni. Dlatego nacisk naszego ciała na jedno jajko był mniejszy. Tu mogę odwołać się do innego eksperymentu pt: „Łóżko fakira”, w którym omawiana jest siła nacisku na małą i dużą powierzchnię. Przedstawiam w nim zagadnienie dlaczego fakir może leżeć na gwoździach?

Życzę wielu emocji i miłej zabawy. Dajcie znać w komentarzach poniżej jak Wam poszło. Co było na koniec, sukces czy jajecznica? Mam nadzieję, że zostało Wam parę jajek na pisanki na Wielkanoc. 🙂

A właśnie, dlaczego Święta Wielkanocne są ruchome? Na odpowiedź zapraszam do kolejnego wpisu.

Inne przykłady doświadczeń dla dzieci można zobaczyć tutaj.